Zgodnie z art. 98 ust. 6 ustawy PZP zamawiający zatrzymuje wadium wraz z odsetkami, a w przypadku wadium wniesionego w formie gwarancji lub poręczenia, o których mowa w art. 97 ust. 7 pkt 2-4, występuje odpowiednio do gwaranta lub poręczyciela z żądaniem zapłaty wadium, jeżeli:
1) wykonawca w odpowiedzi na wezwanie, o którym mowa w art. 107 ust. 2 lub art. 128 ust. 1, z przyczyn leżących po jego stronie, nie złożył podmiotowych środków dowodowych lub przedmiotowych środków dowodowych potwierdzających okoliczności, o których mowa w art. 57 lub art. 106 ust. 1, oświadczenia, o którym mowa w art. 125 ust. 1, innych dokumentów lub oświadczeń lub nie wyraził zgody na poprawienie omyłki, o której mowa w art. 223 ust. 2 pkt 3, co spowodowało brak możliwości wybrania oferty złożonej przez wykonawcę jako najkorzystniejszej;
2) wykonawca, którego oferta została wybrana:
a) odmówił podpisania umowy w sprawie zamówienia publicznego na warunkach określonych w ofercie,
b) nie wniósł wymaganego zabezpieczenia należytego wykonania umowy;
3) zawarcie umowy w sprawie zamówienia publicznego stało się niemożliwe z przyczyn leżących po stronie wykonawcy, którego oferta została wybrana.
Niezłożenie podmiotowych lub przedmiotowych środków dowodowych
„Wydaje się, że w tym względzie aktualny pozostaje pogląd, wyrażony przez UZP na tle art. 46 ust. 4a PZP2004, że w takim przypadku niezłożenie podmiotowych środków dowodowych lub przedmiotowych środków dowodowych, które pozwalałyby na pozytywną ocenę spełniania warunków udziału w postępowaniu lub potwierdzałyby, że oferowane roboty budowlane, usługi lub dostawy odpowiadają wymaganiom zamawiającego wynika z obiektywnej niemożliwości potwierdzenia przez tego wykonawcę spełniania warunków podmiotowych lub wymagań przedmiotowych, a nie z jego celowego działania, nastawionego na spowodowanie braku możliwości wyboru złożonej przez niego oferty (zob. Opinia wydana przez UZP z 7.12.2015 r. nt. „Opinia dotycząca zatrzymania wadium na podstawie art. 46 ust. 4a”, www.uzp.gov.pl – strona archiwalna)” (Prawo zamówień publicznych. Komentarz red. Marzena Jaworska, Dorota Grześkowiak-Stojek, Julia Jarnicka, Agnieszka Matusiak, 2023, Legalis).
Jak określono w uchwale Sądu Najwyższego – Izby Cywilnej z dnia 22 czerwca 2017 r. (sygn. akt III CZP 27/17), do okoliczności ekskulpujących wykonawcę należą okoliczności obciążające zamawiającego, np. sformułowanie specyfikacji istotnych warunków zamówienia, ogłoszenia czy wezwania w sposób nieprecyzyjny, wezwanie do złożenia oświadczeń i dokumentów zbędnych do przeprowadzenia postępowania, zakreślenie zbyt krótkiego terminu na uzyskanie dokumentów. Za okoliczność egzoneracyjną można również uznać sytuację, w której treść złożonych dokumentów podlega ocenie zamawiającego przy zastosowaniu kryteriów wartościujących o nieostrym lub niejednoznacznym charakterze. „Większość zagrożeń związanych ze stosowaniem art. 46 ust. 4a ZamPublU można wyeliminować, nie przez wąskie rozumienie wymienionej w nim przesłanki braku złożenia oświadczeń i dokumentów, lecz staranną i szczegółową ocenę czy wadliwa odpowiedź nastąpiła z przyczyn leżących po stronie wykonawcy”.
W treści art. 98 ust. 6 pkt 1 ustawy PZP zawarty został element subiektywny i obiektywny, który zamawiający musi uwzględnić przy ocenie in casu. „Element subiektywny obejmuje zewnętrzne, niezależne od woli wykonawcy przyczyny braku przedłożenia dokumentów i oświadczeń na żądanie zamawiającego (ustawowa przesłanka „z przyczyny nieleżących po jego stronie”). Natomiast element subiektywny odwołuje się do winy wykonawcy, nakazując stosować sankcję zatrzymania wadium w sytuacji, gdy niezłożenie dokumentów lub oświadczeń było zawinione, czyli celowe, umyślne, przy nasileniu złej woli wykonawcy (wyr. SN z 14.3.2013 r., I CSK 444/12, OSNC-ZD 2014, Nr 1, poz. 8)” (Prawo zamówień publicznych. Komentarz red. dr hab. Małgorzata Sieradzka, 2022. Legalis).
Zapraszam do kontaktu w przypadku dalszych pytań lub potrzeby pomocy prawnej:
