Przygotowanie postępowania jest pojęciem pojemnym znaczeniowo. Bez wątpienia kryje się pod nim przygotowanie dokumentów, składających się na opis przedmiotu zamówienia w danym postępowaniu, na co wskazuje się również w orzecznictwie. „Zasadniczo w każdych okolicznościach, w których zamawiający dysponuje wiedzą dotyczącą wspomnianej okoliczności powinien dokonać sprawdzenia, czy nie zachodzą podstawy do wykluczenia wykonawcy (żądania zmiany podmiotu trzeciego, bądź zobowiązania się przez wykonawcę do osobistego wykonania odpowiedniej części zamówienia)” (wyrok KIO z dnia 14 maja 2019 r., sygn. akt KIO 765/19).
Zgodnie z art. 24 ust. 1 pkt 19 p.z.p., z postępowania o udzielenie zamówienia wyklucza się wykonawcę, który brał udział w przygotowaniu postępowania o udzielenie zamówienia lub którego pracownik, a także osoba wykonująca pracę na podstawie umowy zlecenia, o dzieło, agencyjnej lub innej umowy o świadczenie usług, brał udział w przygotowaniu takiego postępowania, chyba że spowodowane tym zakłócenie konkurencji może być wyeliminowane w inny sposób niż przez wykluczenie wykonawcy z udziału w postępowaniu.
W myśl art. 24 ust. 8 p.z.p., wykonawca, który podlega wykluczeniu na podstawie ust. 1 pkt 13 i 14 oraz 16-20 lub ust. 5, może przedstawić dowody na to, że podjęte przez niego środki są wystarczające do wykazania jego rzetelności, w szczególności udowodnić naprawienie szkody wyrządzonej przestępstwem lub przestępstwem skarbowym, zadośćuczynienie pieniężne za doznaną krzywdę lub naprawienie szkody, wyczerpujące wyjaśnienie stanu faktycznego oraz współpracę z organami ścigania oraz podjęcie konkretnych środków technicznych, organizacyjnych i kadrowych, które są odpowiednie dla zapobiegania dalszym przestępstwom lub przestępstwom skarbowym lub nieprawidłowemu postępowaniu wykonawcy. Przepisu zdania pierwszego nie stosuje się, jeżeli wobec wykonawcy, będącego podmiotem zbiorowym, orzeczono prawomocnym wyrokiem sądu zakaz ubiegania się o udzielenie zamówienia oraz nie upłynął określony w tym wyroku okres obowiązywania tego zakazu.
Sankcji wykluczenia na podstawie art. 24 ust. 1 pkt 19 p.z.p. podlega co do zasady m.in. wykonawca, który brał udział w przygotowaniu postępowania. Na zasadzie art. 22a ust. 3 p.z.p. w zw. z art. 25a ust. 3 p.z.p. zamawiający jest zobligowany do sprawdzenia, czy przesłanka ta nie zachodzi również względem tzw. podmiotu trzeciego, czyli udostępniającego wykonawcy zasoby (vide: ww. wyrok KIO z dnia 14 maja 2019 r., sygn. akt KIO 765/19).
Jak głosi wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 28 lutego 2020 r. (sygn. akt KIO 302/20), „mając na uwadze sankcyjny charakter przepisu art. 24 ust. 1 pkt 19 p.z.p. oraz wynikające z niego dotkliwe dla wykonawcy konsekwencje, zastosowanie tego przepisu wymaga zachowania przez zamawiającego szczególnej ostrożności i nie może budzić wątpliwości. Wykluczenie wykonawcy, biorącego udział w przygotowaniu postępowania traktować należy jako rozwiązanie ostateczne, które może mieć miejsce jedynie, kiedy spowodowane tym zakłócenie konkurencji nie może być wyeliminowane w inny sposób”.
Jak słusznie zauważono również w wyroku KIO z dnia 11 grudnia 2018 r. (sygn. akt KIO 2281/18): „art. 24 ust. 1 pkt 19 p.z.p. przewiduje wykluczenie wykonawcy z postępowania, jeżeli jego udział w tym postępowaniu zakłócałby konkurencję. W tym miejscu należy stwierdzić, że zakłócenie konkurencji na etapie ubiegania się o zamówienie może mieć miejsce jedynie w sytuacji, gdy osoby biorące udział w przygotowaniu postępowania i pracujące na rzecz wykonawcy (na podstawie jakiejkolwiek umowy) biorą udział w przygotowaniu jego oferty. Tylko uczestnictwo w przygotowaniu oferty może mieć bowiem jakikolwiek wpływ na konkurencję na takim etapie postępowania, jakim jest złożenie ofert i ich ocena przez zamawiającego. Tym samym wpływu na konkurencję na etapie ubiegania się wykonawców o zamówienie nie może mieć zamiar danego wykonawcy do wykorzystania określonych osób dopiero na etapie realizacji tego zamówienia”.
Zapraszam do kontaktu w przypadku dalszych pytań lub potrzeby pomocy prawnej: